سفر پزشکیان به عراق

«رابطه ایران با عراق به دلایل اقتصادی، سیاسی و مذهبی حیاتی است»

مسعود پزشکیان،‌ رئیس‌جمهور ایران و محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق - ای‌پی
مسعود پزشکیان،‌ رئیس‌جمهور ایران و محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق - ای‌پی

اربیل (کوردستان٢٤)- رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، روز چهارشنبه ۱۱ سپتامبر غرب را به شدت مورد انتقاد قرار داد و گفت که اسرائیل در جنگ غزه «قتل‌عام» می‌کند و برای این کار از سلاح‌های اروپایی و آمریکایی استفاده می‌کند.

پزشکیان که در آغاز اولین سفر خارجی خود پس از تصدی ریاست جمهوری در بغداد صحبت می‌کرد، امیدوار است روابط تهران با بغداد را تقویت کند، زیرا تنش‌های منطقه‌ای هر دو کشورِ با اکثریت شیعه را به طور فزاینده‌ای به منازعه گسترده خاورمیانه می‌کشاند.

ایران از زمان حمله ۷ اکتبر گروه شبه‌نظامی حماس به جنوب اسرائیل که جرقه جنگ در نوار غزه را زد، از حامیان سرسخت حماس بوده است. به گفته مقامات بهداشت محلی، از زمان آغاز جنگ غزه بیش از ۴۰ هزار فلسطینی در غزه کشته شده‌اند. این جنگ همچنین باعث ویرانی گسترده و آواره شدن حدود ۹۰ درصد از جمعیت ۲.۳ میلیونی غزه شده است.

وی، افزود:«اسرائیل در حال قتل‌عام زنان، کودکان، مردان جوان و سالمندان است. آنها بیمارستان‌ها و مدارس را بمباران می‌کنند.»

وی، بدون ذکر جزئیات گفت:«همه این جنایات با استفاده از مهمات و بمب‌های اروپایی و آمریکایی صورت می‌گیرند».

پیش از ورود پزشکیان، سه‌شنبه شب انفجاری در نزدیکی فرودگاه بین‌المللی بغداد رخ داد که توسط ارتش آمریکا مورد استفاده قرار می‌گیرد. این انفجار تلفات جانی نداشته و شرایط انفجار نیز نامشخص است.

سفارت ایالات متحده بعدا آن را «حمله» به مجتمع خدمات دیپلماتیک در بغداد، یک مرکز دیپلماتیک آمریکایی، اعلام کرد و جزئیات بیشتری درباره آن ارائه نکرد.

سفر پزشکیان برای هر دو کشور قابل توجه است.

برای ایران، رابطه با عراق به دلایل اقتصادی، سیاسی و مذهبی حیاتی است. این به ویژه از زمان تهاجم به رهبری ایالات متحده به عراق در سال ۲۰۰۳ و سرنگونی دیکتاتوری صدام حسین، که در دهه ۱۹۸۰ سال‌ها جنگ خونین علیه ایران به راه انداخت، محرز است.

در همین حال، بغداد تلاش می‌کند روابط خود را با تهران که از شبه‌نظامیان شیعه در این کشور حمایت می‌کند و با ایالات متحده که ۲۵۰۰ سرباز برای نبرد با بقایای داعش در عراق دارد، متعادل کند. این در حالی است که جنگ تقریبا یک ساله اسرائیل علیه حماس در غزه، ادامه دارد.

محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق در نشست خبری مشترک با پزشکیان، به خبرنگاران گفت که دو کشور همسایه روز چهارشنبه، ۱۴ یادداشت تفاهم را برای تقویت روابط امضا کردند. او همچنین متعهد شد که از حریم هوایی عراق برای حمله به جمهوری اسلامی استفاده نشود.

پزشکیان که در ماه ژوئیه به عنوان رئیس‌جمهور جدید ایران سوگند یاد کرد، به اقلیم کوردستان نیز سفر کرد.

با این حال، بین ایران و عراق تنش‌هایی وجود داشته است، به‌ویژه پس از اصابت موشک‌های ایران به سایت‌هایی در عراق در حملات شش سال گذشته. شبه‌نظامیان، پایگاه‌هایی را که نیروهای آمریکایی در آن مستقر هستند و نقاطی را که تهران ادعا می‌کند سایت‌های اسرائیلی در عراق بودند، هدف قرار داده‌اند.

ایران همچنین در حمله مستقیم بی‌سابقه خود به اسرائیل در ماه آوریل، موشک‌ها و پهپادها را بر فراز آن کشور به پرواز درآورد.

این حمله پس از حمله منتسب به اسرائیل به یک مجتمع دیپلماتیک ایران در دمشقِ سوریه، انجام شد که منجر به کشته شدن دو ژنرال و پنج افسر ایرانی و همچنین یک شبه‌نظامی حزب‌الله لبنان، متحد ایران شد.

جمهوری اسلامی همچنین تهدید کرده است که در تلافی کشته شدن اسماعیل هنیه، رهبر حماس در ماه ژوئیه در تهران، اسرائیل را هدف می‌گیرد که می‌تواند شامل حمله موشکی دیگری باشد.

عراق همچنین برای تامین گاز طبیعی مورد نیاز برای برق خود به روابط نزدیک با ایران نیاز دارد. معامله مبادله‌ای باعث شده است که عرضه نفت خام عراق به ایران ادامه داشته باشد، اگرچه تحریم‌های ایالات متحده علیه تهران به دلیل پیشرفت سریع برنامه هسته‌ای آن، بغداد را تحت فشار قرار داده است.

روز سه‌شنبه، ایالات متحده و بریتانیا به طور رسمی ایران را به ارائه موشک‌های بالستیک کوتاه برد به روسیه برای استفاده علیه اوکراین متهم کردند و تحریم‌های جدیدی را علیه مسکو و تهران اعلام کردند.

ادامه حضور نیروهای آمریکایی در عراق همچنان یک نگرانی برای ایران است. از زمان آغاز جنگ اسرائیل و حماس، شبه‌نظامیان عراقی متحد با ایران، نیروهای آمریکایی را در آن کشور هدف قرار داده‌اند که منجر به حملات هوایی آمریکا علیه شبه‌نظامیان شده است. سیاستمداران عراقی همچنان در مورد این موضوع که آیا از ماندن نیروهای آمریکایی در آن کشور حمایت کنند یا خیر، بحث می‌کنند.

آسوشیتدپرس/ ب.ن