آسوشیتدپرس: رهبر ایران درها را برای مذاکره با آمریکا گشود
«بر سر برنامه هسته‌ای تهران»
اربیل (کوردستان٢٤)- رهبر ایران، روز سه‌شنبه ۲۷ اوت درها را به روی مذاکرات مجدد با ایالات متحده بر سر برنامه هسته‌ای کشورش که به سرعت در حال پیشرفت است، باز کرد و به دولت غیرنظامی آن کشور گفت که تعامل با «دشمن» «هیچ ضرری» ندارد.
سخنان علی خامنه‌ای، خطوط قرمز روشنی را برای هرگونه گفت‌وگو در دولت مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور اصلاح‌طلب تعیین کرد و هشدارهای خود مبنی بر عدم اعتماد به واشنگتن را تجدید کرد.
اما اظهارات او منعکس کننده نظرات مربوط به زمان توافق هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی در سال ۲۰۱۵ است که شاهد کاهش شدید فعالیت هسته‌ای تهران در ازای لغو تحریم‌های اقتصادی بود. با اینحال، هنوز مشخص نیست که پزشکیان چقدر فضا برای مانور دارد، به‌ویژه با توجه به اینکه تنش‌ها در خاورمیانه بر سر جنگ اسرائیل و حماس همچنان بالاست و ایالات متحده برای انتخابات ریاست‌جمهوری در نوامبر آماده می‌شود.
خامنه‌ای، در بیانیه‌ای در سایت رسمی خود، گفت:«این بدان معنا نیست که ما نمی‌توانیم در شرایط خاص با همان دشمن تعامل داشته باشیم... این هیچ ضرری ندارد، اما به آنها امید نداشته باشید.»
خامنه‌ای که حرف آخر را در همه امور کشور می‌زند، به کابینه پزشکیان نیز هشدار داد:«به دشمن اعتماد نکنید.»
خامنه‌ای ۸۵ ساله، پس از خروج یکجانبه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا از توافق در سال ۲۰۱۸، گهگاه خواستار مذاکره با واشنگتن شده یا آن را رد کرده است.
مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و آمریکا در سال‌های اخیر با میانجیگری عمان و قطر، دو طرف مذاکره‌کننده خاورمیانه‌ای ایالات متحده در مورد ایران، صورت گرفته است. اظهارات خامنه‌ای یک روز پس از سفر نخست‌وزیر قطر به ایران بیان شد.
وزارت امور خارجه آمریکا، در پاسخ به سئوالی درباره این موضوع، به آسوشیتدپرس گفت:«ما در مورد رهبری ایران بر اساس اقدامات آنها قضاوت خواهیم کرد، نه گفتارشان.»
وزارت امور خارجه آمریکا، در بیانیه‌ای تاکید کرد:«ما مدت‌ها گفته‌ایم که در نهایت دیپلماسی را بهترین راه برای دستیابی به یک راه‌حل موثر و پایدار در رابطه با برنامه هسته‌ای ایران می‌دانیم. با اینحال، با توجه به تشدید تنش‌های ایران در سراسر جهان، از جمله تشدید تنش‌های هسته‌ای و ناکامی‌اش در همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در حال حاضر با چنین شرایطی فاصله داریم.»
در بیانیه آمده است:«اگر ایران می‌خواهد با رویکرد جدیدی جدیت نشان دهد، باید تشدید تنش‌های هسته‌ای را متوقف کند و همکاری معنادار با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را آغاز کند».
از زمان انحلال توافق، ایران تمام محدودیت‌هایی را که توافق برای برنامه هسته‌ایش در نظر گرفته بود کنار گذاشته و اورانیوم را تا غلظت ۶۰ درصد غنی‌سازی می‌کند - نزدیک به سطح تولید تسلیحات.
دوربین‌های نظارتی نصب شده توسط آژانس، مختل شده‌اند، ایران بازدید برخی از با تجربه‌ترین بازرسان آژانس مستقر در وین را ممنوع کرده است. مقامات ایرانی همچنین به طور فزاینده‌ای تهدید کرده‌اند که می‌توانند به دنبال سلاح اتمی باشند.
در همین حال، تنش بین ایران و اسرائیل در جریان جنگ در نوار غزه به اوج خود رسیده است. تهران پس از سال‌ها جنگ بین دو کشور، در آوریل حمله بی‌سابقه‌ای با پهپاد و موشک را به اسرائیل آغاز کرد که به حمله اسرائیل به ساختمان کنسولگری ایران در سوریه و کشته شدن دو ژنرال ایرانی منجر شد.
همچنین کشتن اسماعیل هنیه، رهبر حماس در تهران، ایران را به تهدید به انتقام از اسرائیل برانگیخت.
پزشکیان، رئیس جمهور جدید ایران، در تبلیغات انتخاباتی خود برای تعامل مجدد با غرب تا حدی وعده داد. اظهارات خامنه‌ای به عنوان رهبر ایران می‌تواند پوشش سیاسی برای او فراهم کند. عباس عراقچی، وزیر امور خارجه پزشکیان، در مذاکرات هسته‌ای ۲۰۱۵ نقش اساسی داشت.
خامنه‌ای روز سه‌شنبه برای دومین بار در روزهای اخیر، به «عقب‌نشینی تاکتیکی» اشاره کرد و گفت: «بعد از انجام هر کاری که از دستمان برمی‌آید، گاهی ممکن است یک عقب‌نشینی تاکتیکی لازم باشد، اما نباید اهداف یا نظرات خود را در اولین بروز دشواری رها کنیم».
با اینحال، این فقط ایران نیست که یک رئیس‌جمهور جدید انتخاب کرده است. انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نیز در ۵ نوامبر برگزار می‌شود و کامالا هریس، معاون رئیس‌جمهور و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق، نامزدهای اصلی آن خواهند بود. ایران نگران بازگشت ترامپ به قدرت بوده است.
در حالی که ایالات متحده در دوران ریاست جمهوری جو بایدن درگیر مذاکرات غیرمستقیم با ایران بود، هنوز مشخص نیست که چگونه این امر به دولت احتمالی هریس منتقل می‌شود. هریس هفته گذشته در سخنرانی خود در کنوانسیون ملی دموکرات‌ها گفت:«من هرگز از انجام هر اقدامی که برای دفاع از نیروها و منافعمان در برابر ایران و تروریست‌های مورد حمایت ایران لازم باشد، تردید نخواهم کرد.»
شبکه (آرای‌ان‌ای)، یک شرکت اطلاعاتی در حوزه ریسک، گفت اگر هریس برنده شود، "احتمال توافق با پایان یافتن جنگ اسرائیل و حماس، افزایش خواهد یافت."
به محض آغاز مذاکرات، ایران احتمالا خواستار حمایت‌های بیشتری در خصوص خروج احتمالی ایالات متحده از یک توافق جدید خواهد بود. ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ از توافق قبلی خارج شد.
آسوشیتدپرس/ ب.ن